Oysa Bahçeli’den ilk ağustos teklifi geldiğinde piyasalar düşmüştü

ÖNCEKÄ° gün seçim karar çıktıktan sonra en veciz sözü BaÅŸbakan Yardımcısı Bekir BozdaÄŸ söylemiÅŸ; “Bu seçimin sonucu, dünkü piyasaların verdiÄŸi tepkiden belli olmuÅŸtur.” Oysa Bahçeli’den ilk aÄŸustos teklifi geldiÄŸinde piyasalar düşmüştü.

1986’dan bu yana mali piyasaları, ekonomiyi izliyorum; çok sayıda deÄŸiÅŸkenin belirlediÄŸi piyasa fiyatlarından siyasi kerteriz çıkarmayı beceremedim.

Dolar kuru 3.70’den 4.10’a çıkarken “dış güçlerin iÅŸi”, 4.10’dan 4.00’e düşünce de “seçimin sonucunu belli eden kur seviyesi” olarak tescillemek evlere ÅŸenlik.

Salı günü MHP lideri Bahçeli erken seçim önerisinde bulunduÄŸunda dolar kuru 4.15’e doÄŸru yürürken, ertesi gün öne çekilmiÅŸ bir seçim tarihi ile karar alındığında 4.05 sonra da gece yarısı 4’e kadar gerileyen bir dolar kuru vardı.

Bahçeli’nin açıkladığı aÄŸustos sonuna tarihlenen bir erken seçim için kaygılı olan piyasa, haziran sonuna tarihlenen bir seçim için tersi bir tepki vermiÅŸti. “Piyasa tepkisinin” arkasındaki varsayımlar da epey iddialı idi; “döviz kurunun uzunca bir süre böyle kalmasına izin vermezler, Merkez Bankası faiz arttırır.” Belli ki, hiçbir adım atmadan “sözlü müdahale ile iÅŸleri yürütürüz” diyerek, faiz arttırmadan arttırılmış gibi sonuçlara bugünden ulaÅŸma amaçlı piyasalara telkin edilen hikâye bu. Oldukça naif deÄŸil mi? Ä°kincisi de böyle “bıçak sırtı” durumlarda henüz ekonomik birimler pozisyon almadan oluÅŸan piyasa fiyatlaması tamamen “taktikseldir”; yani anlık, geçici ve miktar yığılması olmadan yapılan iÅŸlemlerin sonucudur.

Kur 4.10’e dönünce “piyasa iktidarın kazanacağına ikna olmadı” mı diyeceÄŸiz?

Temel soru ÅŸu; erken seçim sonrasında, giderek ekonominin uç birimlerine uzanan bugünkü borç geri ödeme sorunu çözülecek midir? Çözülecekse nasıl olacaktır? Dış finansman penceresi açılacak mıdır? Finansal alanda da giderek çok fazla biçimde kısıt haline gelen, çökmüş kurumsal yapı, kural bazlı iÅŸleyiÅŸler, hukukun üstünlüğü geri gelecek midir? Bu konuda, “erken seçim belirsizliÄŸinin ortadan kalkması” dışında elimizde yeni bir bilgi yok. Ayrıca erken seçim kararıyla, sadece Mart 2019’daki yerel seçimlere uzanan 1 yıllık bir “seçim dönemi” açılmış oldu.

Yeri gelmiÅŸken, “erken seçim belirsizliÄŸinin ortadan kalkması” söylemine dokunalım; her ÅŸeyin rutin olduÄŸu bir ülkede olsaydı tamam, “büyük ferahlık saÄŸladı”denirdi; OHAL altındaki bir ülkede “erken seçim belirsizliÄŸinin ortadan kalkması” kara mizaha giriyor.

ABD’DEKÄ° VARLIKLAR AZALIYOR

Yazının devamı için